آزمایش ASO یا anti-streptolysin O یک نوع آزمایش سرولوژی است که برای اندازه گیری سطح آنتی بادی هایی در خون که در پاسخ به عفونت استرپتوکوکی تولید می شوند، استفاده می شود. عفونت های استرپتوکوکی توسط باکتری های استرپتوکوک ایجاد می شود که می تواند منجر به بیماری هایی مانند فارنژیت استرپتوکوکی، مخملک و تب روماتیسمی شود.
مکانیسم عمل باکتری
در طول عفونت ایجاد شده توسط باکتری “استرپتوکوکوس پیوژنز بتا همولیتیک گروه A”، این باکتری آنزیمی به نام استرپتولیزین O تولید می کند که توانایی تخریب RBC را دارد. از آنجایی که استرپتولیزین O خاصیت آنتی ژنیسیته دارد، بدن با تولید آنتی بادی خنثی کننده ASO به آن واکنش می دهد و به مبارزه با عفونت می پردازد. تست ASO سطح این آنتی بادی ها را در خون اندازه گیری می کند. یک پزشک ممکن است آزمایش ASO را در صورت مشکوک بودن به عفونت استرپتوکوک اخیر یا اگر در حال نظارت بر عوارض مربوط به عفونت قبلی است، درخواست کند.
چه زمانی آزمایش ASO درخواست میشود؟
- هنگامی‌که علائمی مانند تب، درد قفسه سینه، خستگی و تنگی نفس دیده میشود که احتمال بروز تب روماتیسمی را مطرح می‌کند.
- در صورت وجود علائمی مانند تجمع مایعات در بافتها (اِدم) و ادرار تیره رنگ که با گلومرولونفریت مرتبط است.
- هنگامی که فرد در گذشته‌ی نزدیک احتمال ابتلاء به عفونت میکروبی با استرپتوکوک گروه A داشته است.
- فرد سابقه‌ی عفونتی که به درستی تشخیص داده نشده و درمان نشده است را دارد.
شرایط انجام آزمایش ASO
برای این تست نیازی به ناشتایی نمی باشد. پزشک معالج شما ممکن است توصیه کند که مصرف برخی داروها را قبل از انجام این آزمایش تشخیصی، متوقف کنید. باید بدانید که مصرف کورتیکواستروئیدها و آنتی‌بیوتیک‌های خاص ممکن است سطح آنتی‌بادی ASO را کاهش دهند. بنابراین افراد باید پیش از نمونه گیری از مصرف آنتی بیوتیک ها به ویژه پنی سیلین ها اجتناب کنند. این مسئله ممکن است تأیید تشخیص بیماری شما را برای پزشک معالجتان دشوار کند.
در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. برای گزارش به پزشک معالج، حتماً هم داروهای تجویزی و هم داروهای بدون نسخه را در نظر بگیرید. با این حال، به صورت خودسرانه، به هیچ وجه مصرف داروهای خود را قطع نکنید.
این تست شامل گرفتن نمونه خون از ورید بازویی بیمار و ارسال آن به آزمایشگاه برای تجزیه و تحلیل است. نتایج این آزمایش می‌تواند به پزشک کمک کند تا عفونت استرپتوکوکی اخیر را تشخیص دهند یا از عوارضی مانند تب روماتیسمی که می‌تواند پس از درمان نشدن یا درمان ناکافی گلودرد استرپتوکوکی ایجاد شود، پیشگیری کند.
بیشتر بخوانید: اعصاب مغزی دوازده گانه از صفر تا صد
مقادیر طبیعی و بحرانی آزمایش ASO
مقادیر نرمال و بحرانی آزمایش aso، نشان دهنده میزان پیشرفت عفونت در بدن میباشد. افزایش میزان ASO نیز به دلیل پیشرفت عفونت در بدن است. مقادیر نرمال برای کودکان و بزرگسالان به شکل زیر است و اعداد خارج از محدوده، مقادیر بحرانی محسوب خواهد شد.
مقادیر نرمال | سن |
ASO برابر با مادر دارند | نوزادان |
کمتر از ۵۰ واحد تاد بر میلی‌لیتر | کودکان ۶ ماهه تا ۲ ساله |
۵۰ تا ۱۶۰ واحد تاد بر میلی‌لیتر | کودکان ۳ تا ۴ سال |
۱۷۰ تا ۳۳۰ تاد بر میلی‌لیتر | کودکان ۵ تا ۱۲ سال |
کمتر از ۶۰ تاد بر میلی‌لیتر | بزرگسالان و سالمندان |
بالا یا پایین بودن نتیجه تست ASO
در صورت افزایش ASO و یا کاهش آن، اختلالاتی در بدن محتمل است. علائمی که در نتیجه‌ی عدم توازن فاکتور ASO در این آزمایش ایجاد میشود در ادامه بیان شده است:
درد مفاصل و گلومرونفریت از جمله مواردی هستند که باعث می‌شوند، نتیجه آزمایش ASO نرمال نباشد. انجام آزمایش ASO نشان می‌دهد که درد مفاصل بیماران، به علت عفونت استرپتوکوکی است یا خیر؟
درد مفاصل می‌تواند اندام‌های زیر را درگیر کند:
- درد زانو، مچ، آرنج و بازو
- درد و التهاب در قلب و قفسه‌ی سینه‌ی بیمار
از علائم مربوط به گلومرونفریت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش فشار خون
- راش پوستی
- مشاهده‌ی خون در ادرار
- کاهش چشمگیر انرژی
- کاهش ادرار
- خستگی مفرط
چه عواملی ممکن است بر نتایج آزمایش من تأثیر بگذارند؟
زمان در مورد آزمایش ASO مهم است. ممکن است تست شما یک نتیجه منفی کاذب داشته باشد. این نتیجه به این معنی است که نتایج نشان می‌دهند که شما آنتی‌بادی در خون خود ندارید. حتی زمانی که عفونت مبتلا هستید، این شرایط ممکن است ایجاد شود. اگر به باکتری استرپتوکوک آلوده شده باشید، اما زمان کافی برای ایجاد آنتی‌بادی در خون شما وجود نداشته باشد، ممکن است چنین وضعیتی اتفاق بیفتد.
ممکن است ۴ تا ۵ هفته طول بکشد تا تعداد آنتی‌بادی‌ها به اوج خود برسد. علاوه براین، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند باعث منفی شدن نتیجه آزمایش شود. نیازی نیست برای انجام این تست کار خاصی انجام دهید. اما مطمئن شوید که پزشک معالجتان از همه داروها، گیاهان، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، مطلع است.
عوارض عدم درمان عفونت استرپتوکوکی
عفونت استرپتوکوکی اگر درمان نشود می‌تواند عوارض نامطلوبی را به دنبال داشته باشد. این عوارض به عنوان عوارض پس از استرپتوکوک شناخته می‌شوند. آزمایش ASO می‌تواند به پزشک معالج شما کمک کند تا با اندازه گیری آنتی‌بادی‌های ASO در خون تشخیص دهد که آیا اخیراً به عفونت استرپتوکوکی مبتلا شده‌اید یا خیر.
استرپتوکوک گروه A می‌تواند گلودرد استرپتوکوکی ایجاد کند. همچنین می‌تواند باعث بروز عفونتهای دیگری شود که درصورت عدم درمان ممکن است منجر به ایجاد شرایط خطرناکی برای بیمار شود. یکی از این اختلالات شامل تب روماتیسمی است که اغلب در کودکان بین ۵ تا ۱۵ سال رخ می‌دهد. علاوه براین، باکتری استرپتوکوک می‌تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
- سندرم شوک سمی
- زرد زخم، عفونت پوستی
- مخملک (عفونت عامل ایجاد بثورات قرمز)
- گلومرولونفریت استرپتوکوکی (التهاب باکتریایی نفرونهای کلیه)
- سلولیت و فاسئیت نکروزان که به عنوان بیماری گوشت‌خوار نیز شناخته میشود.
در صورتی که درباره هرکدام از این موارد سوالی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید و با او مشورت کنید
معایب تست تیتر ASO
درصد کمی از مردم (۱۰-۱۵ %) با عوارض پس از عفونت استرپتوکوکال، تیتر بالای (ASO) نخواهند داشت اما ممکن است دارای تیتر بالای آنتی بادی ضد DNase B یا آنتی هیالورونیداز باشند. این امر به ویژه در مورد گلومرولونفریت مرتبط با عفونت اخیر استرپتوکوکی پوست صحیح است.
آزمایش ASO در درجه اول برای تشخیص عفونت اخیر یا گذشته ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A استفاده می شود. در حالی که این یک ابزار تشخیصی مفید است، برخی از معایب مرتبط با آژمایش ASO برای تشخیص فارنژیت وجود دارد:
- یکی از مهمترین معایب تست ASO این است که در عفونت های پوستی کارآیی لازم را ندارد. زیرا در این نوع از عفونت، بدلیل افزایش سطح کلسترول و تاثیر منفی روی استرپتولیزین O (ASO) باعث ایجاد اشکال در جواب آزمایش ASO می شود.
- منفی کاذب: آزمایش ASO ممکن است همیشه وجود عفونت استرپتوکوک را به طور دقیق تشخیص ندهد. این می تواند منجر به نتایج منفی کاذب شود، به این معنی که ممکن است فرد عفونت داشته باشد اما آزمایش آن را تشخیص ندهد.
- نتایج با تأخیر: تولید آنتی بادی علیه باکتری استرپتوکوک توسط بدن به زمان نیاز دارد، بنابراین آزمایش ASO ممکن است نتایج فوری ارائه ندهد. زمانی که تشخیص و درمان فوری ضروری باشد، این تاخیر می تواند مشکل ساز باشد.
- اختصاصیت محدود: تست ASO آنتی بادی ها را علیه سم استرپتولیزین O تولید شده توسط باکتری استرپتوکوک پیوژنز گروه A اندازه گیری می کند. با این حال، سویه های دیگر باکتری استرپتوکوک نیز می توانند باعث فارنژیت شوند و ممکن است این سم خاص را تولید نکنند. بنابراین، آزمایش ASO ممکن است در تشخیص عفونت های ناشی از سویه های دیگر موثر نباشد.
- ناتوانی در تمایز بین عفونت های فعلی و گذشته: تست ASO آنتی بادی های تولید شده در پاسخ به عفونت استرپتوکوکی را تشخیص می دهد، اما نمی تواند بین عفونت فعلی یا گذشته تمایز قائل شود. این محدودیت تعیین اینکه آیا عفونت فعال وجود دارد یا اینکه آنتی بادی ها از مواجهه قبلی هستند چالش برانگیز است.
توجه به این نکته ضروری است که اگرچه معایبی در ارتباط با تست ASO وجود دارد، اما همچنان در تشخیص موارد خاصی از عفونتهای ناشی از باکتری استرپتوکوک گروه A در صورت استفاده همراه با ارزیابی بالینی و سایر تست های تشخیصی در صورت لزوم، نقش ارزشمندی را ایفا می کند.
تست های جایگزین برای آزمایش آنتی استرپتولیزین O
با توجه به معایب ذکر شده برای آزمایش ASO، پزشکان به دنبال تست های کمکی در کنار این آزمایش یا تستهای جایگزین آن هستند که موارد پیشنهادی به شرح زیر است:
- ۱. تست آنتی DNase B: این تست سطح آنتی بادی ها را بر علیه آنزیم DNase B که توسط باکتری های عامل فارنژیت استرپتوکوکی تولید می شود، اندازه گیری می کند. افزایش سطح آنتی بادی های ضد DNase B می تواند نشان دهنده عفونت استرپتوکوک اخیر یا در حال حاضر باشد.
- ۲. تست استرپتوزیم: این تست آنتی بادی‌ها را علیه اجزای متعدد باکتری استرپتوکوک از جمله استرپتولیزین O تشخیص می‌دهد. این آزمایش در مقایسه با ASO جامع‌تر است و می‌تواند تصویر وسیع‌تری از عفونت استرپتوکوک ارائه دهد.
- ۳. آزمایش سریع تشخیص آنتی ژن : (RADT) این یک آزمایش تشخیصی سریع است که پروتئین های خاص از باکتری استرپتوکوک گروه A را در نمونه های سواب گلو تشخیص می دهد. این تست نتایج سریع را در عرض چند دقیقه ارائه می دهد و معمولاً برای تشخیص گلودرد استرپتوکوکی استفاده می شود.
- ۴. کشت گلو: اگرچه جایگزینی برای آزمایش ASO نیست، اما کشت گلو استاندارد طلایی برای تشخیص گلودرد استرپتوکوکی در نظر گرفته می شود. یک نمونه سواب از پشت گلو در آزمایشگاه برای شناسایی وجود باکتری استرپتوکوک گروه A کشت داده می شود.
این نکته بسیار مهم است که با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا تعیین کنید کدام آزمایش جایگزین ممکن است بر اساس شرایط و علائم فردی مناسب شما باشد. به طور کلی، تست ASO اطلاعات ارزشمندی در مورد پاسخ ایمنی فرد به عفونت های استرپتوکوک ارائه می دهد و می تواند به ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی در تشخیص و مدیریت این عفونت ها کمک کند.
در جواب ازمایش کودک با سن ۲سال و۳ماه
ASO: 400هست ایا خطرناک است؟؟
سلام. میزان نرمال aso در کودکان ۲ سال تا ۴ سال، ۱۶۰ تاد بر میلی لیتر می باشد. پیشنهاد میکنیم به پزشک مراجعه کنید.
میشه در موردش توضیح بدین خواهش میکنم خیلی استرس دارم دلیلش چیه؟